Microvezel heeft een doorsnede van minder dan 0,012 millimeter, tien keer dunner dan een menselijke haar. De dunne kunststofdraad is ongelooflijk licht, 10 kilometer microvezel weegt minder dan een gram.
Synthetische vezels bestaan uit polymeren, lange ketens aaneengeschakelde moleculen, vergelijkbaar met een kralenketting. De draad waaruit uiteindelijk de microvezels ontstaan, bestaan voor 80 procent uit polyester. De rest is polyamide (nylon).
Microvezels ontstaan na chemische behandeling of door tijdens het productieproces kracht op de doek uit te oefenen. Onder invloed van een chemisch bad, een krachtige waterstraal of het strekken van het weefsel verbreekt de verbinding tussen de polymeren.
Het polyesterdeel vormt de echte microvezel, maar de stervormige polyamidekern heeft wel degelijk een functie. Olie en vet hechten gemakkelijk aan polyamide.
Microvezeldoekjes reinigen snel doordat ze een enorm oppervlak hebben, vele malen groter dan de zichtbare afmetingen. Daar zijn de ontelbare driehoekvormige polyestervezeltjes verantwoordelijk voor. Een groot oppervlak betekent een hoog opzuigend vermogen
Met hun scherpe hoeken dringen microvezels diep door in het vuil, veel verder dan een ronde vezel dat kan. Microvezels pakken vuil beet, ronde vezels aaien er overheen. Het materiaal trekt vuil zo goed aan dat met de hand uitspoelen nauwelijks helpt.
De vezels zitten dicht opeengepakt. De tussenliggende kieren trekken door de capillaire werking het water met de daarin aanwezige vuildeeltjes omhoog. Capillaire werking is het verschijnsel dat vloeistof in een nauwe ruimte tegen de wanden omhoog kruipt.
Droog heeft de vezel weer andere voordelen. Dan laadt de doek statische elektriciteit op door de wrijvende beweging over een oppervlak. De positief geladen doek trekt stofdeeltjes naar zich toe.
Uit een onderzoek van TNO –in opdracht van de Vereniging Schoonmaak Research– blijkt dat een microvezeldoekje en wat handwarm water bij veel vlekken sneller een goed resultaat behaalt dan een gewone doek en warm sopje.
Oorspronkelijk hadden chemici andere plannen met de flinterdunne draden. Op zoek naar een kunstvezel voor thermische kleding ontwikkelden ze halverwege de jaren tachtig de microvezel.
Een nadeel dient zich al snel aan: het materiaal trekt stof en vuil aan.Een Zweedse fabrikant maakt van de nood een deugd door begin jaren negentig een schoonmaakdoekje te ontwikkelen dat bestaat uit microvezels.
De eerste jaren komt de verkoop traag op gang. Mensen reageren sceptisch: het zoveelste superdoekje. In de jaren 90 van de vorige eeuw is het product opnieuw ontdekt.